در بین مسیر های تجارت آسیا و اروپا، کریدور شمال جنوب مهمترین حلقه تجارت است که در مقایسه با مسیر های فعلی موجب صرفه جویی۴۰ درصدی در مسافت و زمان و همچنین ۳۰ درصدی در هزینه ترانزیت می شود. اما این مقدار صرفه جویی در مسیر کریدور شرق-غربِ عبوری از ایران وجود ندارد.
به گزارش عیارآنلاین، رئیس راه آهن قزاقستان در اجلاس سه جانبه رؤسای راه آهن ایران، قزاقستان و ترکمنستان در تاریخ ۲۵ بهمن ماه سال ۱۳۹۳به میزبانی شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران برگزار شد، اعلام کرد ظرف دو سال گذشته حجم ترانزیتی کانتینری از قزاقستان بین چین و اروپا ۷۰۰ درصد افزایش یافته است. بر اساس اعلام «مامین»، حجم ترانزیت بین چین و اروپا از مسیر قزاقستان پس از این افزایش به ۴۹ هزار کانتینر معادل ۴۹۰ هزار تن رسیده است. رئیس راه آهن قزاقستان اعلام کرد این کشور آمادگی دارد تا این حجم را افزایش دهد که باعث افزایش درآمد حمل و نقل ترانزیتی تا ۲۵ درصد بیشتر خواهد شد.
قزاقستان که از کشور های نسبتا پیشرو در ترانزیت بین المللی محسوب می شود، سال هاست در بحث ترانزیت توجه ویژه ای به سرمایه گذاری در این حوزه دارد، به گونه ای که رئیس یکی از شرکت های حمل و نقل دولتی این کشور پیش بینی می کند درآمد این کشور از محل ترانزیت بین چین و اروپا، تا سال ۲۰۲۰ به سه و نیم میلیارد دلار برسد.
کریدور شرق-غرب که پتانسیل عبور از ایران را نیزدارد(در گذشته، مسیر عبوری از ایران به نام جاده ابریشم مشهور بود)، مدتی است که بحث راه اندازی خط آهنِ آن نیز از طریق کشورمان دوباره مطرح است.
اما لازم است مقایسه ای بین مزیت کشورمان بین کریدور شرق-غرب و کریدور شمال جنوب ذکر شود.
در این باره باید گفت در بین مسیر های تجارت آسیا و اروپا، کریدور شمال جنوب مهمترین حلقه تجارت است که در مقایسه با مسیر های فعلی موجب صرفه جویی۴۰ درصدی در مسافت و زمان و همچنین ۳۰ درصدی در هزینه ترانزیت می شود. اما این مقدار صرفه جویی در مسیر کریدور شرق-غربِ عبوری از ایران وجود ندارد.
براساس برآورد حاصل از بررسی آمار انجمن حمل و نقل دریایی، حجم بار کانتینری در مسیرهایی که بار آنها امکان عبور از مسیر کریدور شمال ـ جنوب را دارد بیش از ۲۰۰ میلیون تن در سال ۲۰۱۰ بوده است، در عین حال پنجم اسفند سال گذشته، افندی زاده مشاور وزیر راه و شهر سازی در مصاحبه با خبرگزاری فارس اعلام کرد: « ظرفیت در نظر گرفته شده با ایجاد زیرساخت‌ها تا حدود ۵۰ میلیون تن در کشور وجود دارد که این امر تأثیر بسزایی در رشد اقتصادی کشور دارد.»
این اطلاعات نشان می دهد که کریدور شرق غرب نسبت به کریدور شمال جنوب از مزیت نسبی کمتری برخوردار است.
بنابر این سرمایه گذاری در جهت آماده سازی این کریدور با تمرکز بر توسعه و تجهیز بندر چابهار که دروازه ورود بار این کریدور به ایران است و همچنین اتصال ریلی این بندر به شبکه ریلی، قطعا نسبت به سرمایه گذاری در تکمیل کریدور شرق-غرب اولویت دارد.
